środa, 13 listopada 2013

Delos– wyspa, na której nikt nie miał prawa się urodzić, ani umrzeć

Tragiczne dzieje wyspy Apollina 


     Historia Delos jest nierozerwalnie związana z mitologią , Była to wyspa pływająca po morzu, póki nie osadził jej na miejscu Posejdon - na prośbę Zeusa - aby nieszczęśliwa Leto, prześladowana przez mściwą Herę, miała się gdzie ukryć. Tu pod palmą daktylową w towarzystwie lwów, Leto urodziła Apollina i Artemidę – dzieci Zeusa. (zob. post „Niewierni bogowie – czyli zdrady na Olimpie”)


     Według legendy, Posejdon zakotwiczył wyspę przy pomocy czterech diamentowych łańcuchów. Grecy do tego stopnia uwierzyli w ten mit (jeden z wielu na ten temat), że przez wieki, wielu poszukiwaczy skarbów szukało diamentowych łańcuchów na dnie morza - Co kończyło się najczęściej tragicznie.



     Delos była jednym z głównych ośrodków kultu Apollina. Znajdowała się tu słynna w dziejach Grecji wyrocznia i świątynie, w których z biegiem stuleci nagromadziły się wielkie skarby, przysyłane przez wiernych i wdzięcznych czcicieli boga. I to bogactwo stało się z czasem przyczyną nieszczęść i zagłady mieszkańców wyspy.


     W okresie 478454 p.n.e. Delos była stolicą Związku Morskiego  założonego przez Ateny i skierowanego przeciwko Sparcie, pomimo iż sama Delos członkiem związku nie była. Tu początkowo przechowywano w świątyni Apollina wspólny skarb związku, przeniesiony (454453 p.n.e.) do Aten pod pretekstem, że tam będzie bezpieczniejszy na wypadek wojny z Persją. Prawda jest taka, że posłużył Peryklesowi do rozbudowy Aten i odbudowy zniszczonego przez Persów Akropolu.
W roku 422 p.n.e. mieszkańcy wyspy zostali wygnani przez Ateńczyków.


Ale zacznijmy od początku;
Jest rok 427 do 426 p.n.e. trwa wojna peloponeska, w Atenach szaleje zaraza. Ludzie stłoczeni w murach miasta są w rozpaczliwej sytuacji, padają jak muchy – szacuje się że zmarło ok. 30000 Ateńczyków. Tukidydes pisze, że Ateńczycy osiągnęli taki punkt „bezwstydu” iż żaden strach przed bogami, ani ludzkimi prawami nie mógł ich powstrzymać przed podłością. W takiej atmosferze rozpaczy i niepewności popełnili ohydną zbrodnię „oczyścili” Delos, rzekomo ze względów religijnych ( a wiadomo, że chodziło o kasę).


     Otworzyli wszystkie groby na wyspie, nawet te najświeższe, przenieśli kości zmarłych na Rheneię i pochowali we wspólnej mogile. Równocześnie wprowadzaj prawo które; Zakazywało pod groźbą kary śmierci, urodzenia dziecka na terytorium wyspy. Zakazywało również umierania na wyspie. Więc ciężarne kobiety i ciężko chorzy musieli przepływać na sąsiednią wyspę Rheneię. Ponieważ od tego momentu nikt się nie urodził, nikt nie zmarł i nikt nie został pochowany na Delos, Ateńczycy uznali wszystkich mieszkańców wyspy za bezpaństwowców i w 422 r. p.n.e. wygnali z wyspy. Wygnańcy schronili się na terytorium Azji Mniejszej w Adramyttionie (dzisiejszy Edremit) przyjęci przez króla Pontu Farnakesa . Niestety zostali zdradzeni i wymordowani przez wojska  Arsakisa, nieliczni którzy przeżyli wrócili na Delos, po interwencji wyroczni Delfijskiej.


To niestety nie koniec tragedii Delos;
Uwolniona od tyranii ateńskiej w roku 315 p.n.e. Delos stała się neutralnym ośrodkiem wolnego związku wyspiarzy.
W roku 166 p.n.e. powróciła jednak pod panowanie ateńskie. Punktem zwrotnym w historii wyspy jest zburzenie Koryntu i Kartaginy przez Rzymian w roku 146 p.n.e., gdyż od tego czasu Delos stała się jednym z najważniejszych miast handlowych i portowych starożytności (m.in. handel niewolnikami).


W roku 86 p.n.e. Delos niestety została zdobyta i zrównana z ziemią przez Menofanesa, wodza króla Pontu Mitrydatesa, a mieszkańców wycięto w pień lub (w bardzo małej liczbie) uprowadzono w niewolę.
Następny cios zadali wyspie piraci, którzy złupili ją w roku 69 p.n.e..


Od tego czasu, pomimo wysiłków Rzymian, Delos nigdy więcej nie wróciła do swego dawnego znaczenia. W roku 42 p.n.e. Ateny odzyskały kontrolę nad wyspą, ale podupadła ona już zupełnie i nic nie mogło wskrzesić jej dawnej świetności. Pauzaniasz pisał, że gdyby nie nadzorcy i strażnicy, można by wyspę uznać za całkiem bezludną.
I tak jest do dnia dzisiejszego.

P.S. Delos - mała, skalista wysepka w archipelagu Cykladów na Morzu Egejskim, na południowy wschód od Grecji kontynentalnej. Jest to najmniejsza wyspa tego archipelagu o powierzchni 3,6 km², położona między wyspami Rheneia i Mykonos, obecnie zupełnie niezamieszkana.

 c.d.n.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz